Volkskrant-column dat zittenblijven vaak helemaal niet zo slecht is. “Een beetje dreiging is best nuttig. Juist de akelige mogelijkheid om te blijven zitten geeft sommigen net het laatste duwtje om te werken voor de proefwerkweek. Als iedereen toch overgaat, haal je bij de fut eruit.” Bovendien: door een jaartje over te doen “konden ze later toch naar de universiteit of het hbo om die ene studie te doen, waardoor ze werden wat ze wilden. Waren ze na dat lamlendige jaar puberen door hun begripvolle leraren op de glijbaan omlaag geplaatst, dan was dat misschien niet gelukt.” De column was een reactie op een opiniestuk van wiskundedocent Ferry Haan, die zittenblijven een ‘dure en zinloze rariteit’ noemt. Hij baseert zich op onderzoek van de Universiteit van Leuven. Aleid Truijens kreeg bijval in een ingezonden brief in de Volkskrant: “Aleid Truijens (IJs&Weder, maandag 12 augustus) heeft gelijk, zoals vaak. Ik geef les op een middelbare school. Drie jaar geleden werd ik mentor van Siemon. Het jaar daarvoor (in 4-vwo) had ik hem al in de klas gehad, en – eerlijk is eerlijk – hij blonk niet uit in werklust en ambitie. Sloom en ongeïnteresseerd, laat ik het maar zeggen zoals het is. Wél een aardige gast, overigens. En een goed verstand. Van zijn vorige mentor kreeg ik het dossier dat deze over Siemon had bijgehouden: ‘vaak te laat’, ‘geen goede werkhouding’, ‘lui’, enzovoorts. Aan het eind van zijn eerste jaar in 5-vwo kon hij over, al was hij een ‘bespreekgeval’, maar Siemon zag zelf in dat hij veel beter kon blijven zitten, en alles nog eens overdoen, en dan goed. Na die vakantie kreeg ik een andere Siemon voor mijn neus. Hij werkte hard, deed mee, en ging zonder onvoldoendes naar het examenjaar. Afgelopen juni is hij moeiteloos en glansrijk geslaagd en vanaf september doet hij in Nijmegen sociologie.”
Op de website van de Volkskrant was UT-onderwijskundige Hans Luyten het juist weer helemaal niet eens met Aleid Truijens: “Zittenblijven betekent in feite je neerleggen bij de luiheid van de puber.” Wie heeft een mening over of ervaring met zittenblijven? Graag reacties!
Als ervaringsdeskundige moet ik wel even reageren. Na twee jaar vrije school in Zutphen stapte ik om sociale redenen (vriendjes waren wel heel ver weg) over naar Twickel Hengelo. In 3 HAVO bleef ik direct zetten. De onvoldoendes waren vooral te wijten aan het feit dat de scholen niet goed aansloten, hoewel ik toentertijd ook wat lui gedrag vertoonde. Dat ik het jaar daarop geen onvoldoendes haalde kwam doordat de achterstand was weggewerkt. Ik werkte nog niet veel harder.
Ik ging wel harder werken door een andere ervaring, later in mij studerende leven. Na een HBO-propedeusejaar werkte ik een jaar als kok. Geconfronteerd met het harde arbeidersleven in de horeca, wist ik waarom ik studeerde. Vanaf dat moment waren mijn cijfers beter en werkte ik harder. Moraal van het verhaal: allerlei prikkels kunnen ervoor zorgen dat scholieren harder gaan werken, en zittenblijven is er een van. Het heeft mij in ieder geval niet belemmerd: uiteindelijk sta ik nu waar ik wil staan. Maar toentertijd was ik liever overgegaan.