Deze week gaat het in de Volkskrant over de vraag hoe je kinderen op de juiste plek in het middelbaar onderwijs krijgt. Donderdag vertelde leraar Engels Lianne de Ree (31) dat ze nog altijd last heeft van het stigma ‘mavokind’ dat ze door haar basisschoolleerkracht kreeg ingekerfd. Door woede en wilskracht werkte ze zich in de mavobrugklas binnen een half jaar omhoog naar de havo/vwo groep, maar zelfs nu nog (master Engels and all) knaagt dat zinnetje van toen (“Je bent maar een mavo-kind”) aan haar zelfvertrouwen, ‘omdat de leerkracht dit toen tegen mij zei op een manier waardoor ik het gevoel kreeg dat ik iets niet kon en ik ook niet de kans kreeg om het tegendeel te bewijzen. Ieder mens kent wel momenten en situaties van onzekerheid en op die momenten hoor ik dat nonchalant geuite zinnetje van mijn leerkracht.’ Je kunt, net als Aleid Truijens vandaag in de Volkskrant, ook zeggen dat die miskleun van de leerkracht juist haar werklust heeft opgewekt, maar goed. Truijens grijpt het relaas van De Ree aan om te wijzen op het probleem van te vroege selectie. Zij spreekt zelfs van een ‘meedogenloze sorteermachine’ en ‘een akelig en rigide systeem’, dat al vroeg kansen afsnijdt. De mogelijkheden van een kind liggen op twaalfjarige leeftijd nog helemaal niet vast, betoogt Truijens. Gelijk heeft ze. Toch is Van Kemenades middenschool een smadelijke dood gestorven, nadat de VVD het idee resoluut de nek omdraaide met de kreet ‘eenheidsworst’. Het huidige systeem biedt een grote variëteit aan worsten, maar zit je eenmaal in een knakworst dan is de cervelaat voor altijd buiten bereik (nou ja, Lianne de Ree is uiteindelijk goed terechtgekomen, net als vaste bezoeker H., die nu doctor in de sociologie is, maar na de Citotoets met een mavo-B advies naar huis ging). Zowel Lianne als Aleid heeft een punt: de verwijzende leerkracht moet niet kijken naar tekortkomingen, maar naar kwaliteiten, en pas op met te vroeg determineren. Maar ze moeten niet uit het oog verliezen dat de meeste leerlingen dankzij een verstandig advies van de leerkracht, aangevuld met een adequate score op de Citotoets, wél meteen op de goede plek komen, in een homogene groep, met kinderen van hun eigen niveau. Wel zo prettig voor de docent ook. Op veel scholen is het devies daarom: hoe eerder selecteren, hoe liever. Misschien moet er in de verwijzing meer ruimte zijn voor twijfel. Leerlingen van wie het niveau en de mogelijkheden nog niet met zekerheid vast te stellen zijn, gaan naar een middenschool. Daarna zien we wel verder.
Geef een reactie