Over moderne kunst hoor je mensen soms zeggen: dat kan ik ook. In de video hieronder legt conservator Sarah Green uit waarom dit onzin is. “Je kijkt naar een kunstwerk. Door te zeggen dat je het zelf had kunnen maken, bedoel je eigenlijk dat het niets waard is. Dat het niet eens kunst is. Maar dan is de vraag: had je echt dat kunstwerk zelf kunnen maken?” Green wijst op Compositie II in Rood, Blauw en Geel van Piet Mondriaan. Doe het maar eens na. Eerst het raster ontwerpen. Dan de kleuren mengen. Dan akelig precies de verf op het doek brengen. En als dat al lukt: hoe krijg je een galerie zover het te koop aan te bieden? Ben je bestand tegen de kritiek die je over je heen krijgt? Kun je het schilderij uitleggen? “OK,” gaat Green verder, “je hebt besloten dat je het kunt. Dan komt de volgende vraag: waarom zou je het doen? Waarom heeft die ander het al vóór jou gedaan? Wat waren de sociale, politieke en economische omstandigheden die die andere persoon ertoe brachten nou juist dit kunstwerk te maken en ten toon te stellen?” Green noemt een ander voorbeeld: de Jaarlijkse Lamp van Alighiero Boetti uit 1966. Het kunstwerk bestaat uit een vierkante box, voorzien van spiegels, met een enkele gloeilamp, die één keer per jaar, op een willekeurig moment, elf seconden lang brandt. Boetti maakte deel uit van de Arte Povera-beweging, een groep kunstenaars die uitsluitend met alledaagse materialen werkte. Ze vroegen aandacht voor de verontrustende snelheid waarmee we in het post-industriële tijdperk onze toekomst tegemoet razen, hoe dit de manier waarop we omgaan met de objecten en mensen om ons heen voorgoed veranderd heeft. De Jaarlijkse Lamp van Boetti laat dit prachtig zien: de lamp en de spiegels zijn simpele, industriële voorwerpen, bevroren in de tijd, weggestopt in een doos die kijkers mogen openmaken wanneer ze maar willen, waarbij de minieme kans dat ze het branden van de lamp kunnen aanschouwen op zichzelf eigenlijk al een kostbaar en delicaat kunstwerk is. Opeens kijken we anders naar zo’n gewoon ding als een gloeilamp. Iedereen kan inderdaad een lamp in een doos stoppen en deze elf seconden per jaar laten branden. Maar je moet er wel opkomen.
(Bron: Katherine Brooks, Here’s Why You Should Stop Saying ‘I Could Do That’ About Art. Huffington Post, 4 september 2015.)
Geef een reactie