De Waalse Amsterdammer Gerard de Lairesse was met afstand de meest succesvolle schilder van de zeventiende eeuw. Hoort hij dan wel in het Enschedese Rijksmuseum Twenthe, dat toch gespecialiseerd is in de achttiende eeuw? Jazeker, want die hele achttiende eeuw duurde de roem van de De Lairesse nog voort. Daarna was het snel gebeurd. Zijn ‘recht antiek’, het streven naar de weergave van het ideale ‘Fraaije Leeven’ en de perfecte klassieke schoonheid, raakte hopeloos uit de mode. Zijn stijl paste niet in het nationalistische sentiment van het jonge koninkrijk der Nederlanden. Het werd tijd voor een herwaardering van het losse, ‘volkseigen’ realisme van Hollandse meesters als Rembrandt. De markt vroeg om romantiek, niet om classicistische kunstigheid. De Lairesse werd verguisd als een volksvreemde wijsneus. Pas laat in de twintigste eeuw kwam er weer belangstelling voor zijn fenomenale techniek en stilistisch perfectionisme. En ‘Eindelijk!’ is er dan nu de schitterende overzichtstentoonstelling in Rijksmuseum Twenthe, die overtuigend laat zien hoe mooi perfectie kan zijn. Tot en met 22 januari.
Zie ook: De Luikse fenix, Groene Amsterdammer, 8 september 2016
Geef een reactie