Een dubbeltje op z’n kant. Voor hetzelfde geld was niet het christendom de leidende godsdienst in de westerse wereld geworden, maar het mithraïsme. Tot ongeveer 300 na Chr. was de verering van Mithras bij de Romeinen een van de meest prominente godsdiensten. De geheimzinnige, mysterieuze Mithras-cultus is afkomstig uit Perzië en Anatolië en door uit het oosten terugkerende legionairs ingevoerd in Rome. De stoere stierenvechter sprak tot de verbeelding. Steeds wordt hij afgebeeld in fel gevecht met de kosmische stier. Op het moment dat de strijd beslist lijkt, is er een schorpioen die de stier in de ballen bijt. Het vrijkomende bloed wordt opgelikt door een hond. Maar er lekt wat bloed op de grond en uit die vloeistof ontstaat al het leven op aarde. Een soort scheppingsverhaal dus. Er zijn opvallende overeenkomsten met de carrière van Jezus Christus. Beiden geboren op 25 december, en wel uit een maagd. Christus in een stal, Mithras in een grot. Een verrijzenis drie dagen na de dood. Het is duidelijk dat de biografieën van Mithras en Christus putten uit dezelfde bron. Hoe de relatie precies is, weet niemand. Terwijl het mithräisme vooral aanhang had in de betere kringen, was de kracht van het christendom dat iedereen – arm en rijk – ermee uit de voeten kon. Met een beetje meer populisme zouden we met kerst een stier slachten in plaats van een kalkoen. Een prachtig Mithras-reliëf is momenteel – na enig zoeken en vragen, want het is kleiner dan verwacht – te zien in het Allard Pierson Museum in Amsterdam. Ooit zat het ingemetseld in de woonkamer van Mithras-kenner Maarten Vermaseren, die het in Rome had gekocht van een andere verzamelaar.
Geef een reactie