De zeventiende-eeuwse filosoof Baruch (ook wel Benedict of Bento) Spinoza deed meer dan lenzen slijpen, nadenken en schrijven. Hij schijnt ook altijd een schetsboekje bij zich te hebben gehad. Na zijn plotselinge, vroege dood vonden zijn vrienden in zijn nalatenschap wel brieven, manuscripten en notities, maar geen tekeningen. Schrijver, kunstbeschouwer en tekenaar John Berger stelde zich altijd voor dat hij ooit dat schetsboek zou vinden. Toen hij van een vriend een keer een mooi, maagdelijk wit tekenboek cadeau deed, zei Berger: ‘Dit is van Bento!’ Het leidde tot een collectie bijzonder fraaie schetsen en tekeningen, opgenomen in een boek dat Bento’s Sketchbook heet en naast Bergers schetsen ook de uitspraken van Spinoza bevat die Berger hebben geïnspireerd, alsmede Bergers eigen bespiegelingen over het ontstaan en de betekenis van de tekeningen. In het hoofdstuk Coming for a ride, Bento? maakt motorfanaat Berger een interessante vergelijking tussen het maken van een tekening en het berijden van een motorfiets. Zoals de motorrijder de ideale lijn zoekt en als het ware het voertuig zelf zijn natuurlijke richting laat kiezen, zo vindt ook de tekenpen min of meer zelfstandig zijn weg op het papier – niet te veel naar links, en ook niet naar rechts. Een soort gedecideerde losheid, die een voorbereidende tekening of schets vaak veel interessanter maakt dan het uitgewerkte schilderij. Prachtige voorbeelden hiervan zijn te zien in de
Geef een reactie