Kinderen de baas

Op een binnenplaats aan een van de vele smalle straatjes van de wijk Balat, in het oudste deel van Istanbul, is het feest. Tientallen kinderen dansen, zingen, springen en maken muziek. Hun moeders, van gescheurde jeans tot chador, drinken thee en genieten. De VN-organisatie die in de wijk Syrische kinderen opvangt, heeft een festivalmiddag georganiseerd. Een clown loopt rond en brengt de kinderen de beginselen van de ballonkunst bij. Voortdurend hangen er jongetjes aan zijn wijde broekspijpen. De kinderen hebben de dag van hun leven.
Iets verderop in de wijk staat een bijzonder kinderopvangcentrum. Het is bijzonder omdat de kinderen er de baas zijn. Maar ook omdat bijna al die kinderen Syrische vluchtelingen zijn. En omdat het hele gebouw gerenoveerd is met behulp van gerecycled materiaal. “Hier beschermen ze de kinderen tegen de boze buitenwereld,” zegt de 7-jarige Perevan, die deze maand president is in het Hobbit House. ‘Ze’, dat zijn Murat en Sinem Asilcan, een Turks stel dat anderhalf jaar geleden het pand geopend heeft om de kansarme kinderen van Balat een veilig heenkomen te bieden, waar ze kunnen spelen en lezen en terecht kunnen voor een maaltijd en kleding. Dagelijks komen er zo’n honderd kinderen in het Hobbit House. Er wonen veel Syrische families in deze buurt, die vroeger het domein was van de Armeense, Joodse en Griekse gemeenschappen, vóór dat die – soms van de ene dag op de andere, maar altijd op grond van nationalistische oprispingen – het land uit werden gejaagd. In Turkije zijn er momenteel zo’n drie miljoen Syrische vluchtelingen.
In het Hobbit House hebben de kinderen het voor het zeggen. Ze kiezen drie presidenten die de culturele activiteiten mogen uitkiezen en bepalen welke excursies er plaatsvinden. “Ze leren volwassenen hoe je moet leven, omdat ze puur zijn en meer van delen begrijpen dan wij,” aldus Murat en Sinem. Kinderbrigades worden eropuit gestuurd om te checken of in elk huis genoeg te eten is. Families in de buurt helpen in het Hobbit House met eten koken en doneren tweedehands boeken, kleding en lesmateriaal. Ook dit vanuit de gedachte dat het altijd jammer is om dingen weg te gooien. “De enige regel is dat kinderen niet over hun herkomst mogen praten. Het gaat erom dat ze de overeenkomsten zien, niet de verschillen.”
Zie ook: Istanbul’s Hobbit House: recycled refuge where children are in charge (The Guardian)