Op 22 februari 1944 werd in een paar minuten tijd de halve binnenstad van Nijmegen weggeblazen. Na een mislukte missie boven Duitsland losten Amerikaanse bommenwerpers hun lading brisantbommen en clusterbommen boven een stad waarvan ze niet wisten dat die aan de andere kant van de grens lag. Gevolg: bijna achthonderd doden, duizenden gewonden en een verwoeste historische stadskern. Aan de bebouwing is nog schrijnend goed te zien welke straten gespaard bleven en welke niet. Soms ligt de scheidslijn tussen twee huisnummers. De omtrekken van de brandhaarden zijn op het plaveisel aangegeven met metalen herinneringsplaatjes. Er zijn bovendien twee routeboekjes verschenen die langs de plekken voeren waar de bommen het gruwelijkst hebben huisgehouden. De verhalen zijn aangrijpend. Over de 24 kinderen van de kleuterschool van de nonnen van St. Louis die om het leven kwamen en over hun klasgenootje René Teunissen, die toevallig die dag geen zin in school had, en die zijn oudere zus, die hem had weggebracht, stiekem terug naar huis achterna was gelopen. Over schoenmaker Bertus Holland, die even naar de schuur was gelopen om een spijkertje voor een schoen te halen en zo de bom op zijn huis overleefde, in tegenstelling tot zijn vrouw en drie kinderen. Over Herman van der Straten, die met zijn dochter Lenie op weg was de kroeg van zijn andere dochter. Halverwege werden ze verrast door de bommen. Ze zochten beschutting in een winkel, die echter na een voltreffer instortte. Lenie kwam vast te zitten onder zware balken. Herman kreeg haar niet los. Ze dreigde levend te verbranden. Een Duitse soldaat kon het niet langer aanzien en vroeg Herman of hij het meisje door een kogel uit haar lijden mocht verlossen. Herman kon niet anders dan toestemmen.
Op een gedenksteen op de begraafplaats Graafseweg staat dit gedicht van H.H. ter Balkt, die jarenlang in Nijmegen woonde:
NA DE LUCHTAANVAL
HET VERDRIET STORTTE NEER OP DE STAD,
HARTUITHAKKEND VERDRIET OM HET HART
EN DE ZIEL EN DE TIJD VAN DE STAD; VUUR
SPRAK IN TONGEN OVER DE ZEVEN HONDERDEN
EN TEGEN DE VERSLAGENEN NA DE BIJLSLAG:
‘NU IS JULLIE TIJD NIET MEER BIJ JULLIE’.
LEEG VLOGEN DE DRAKENWAGENS VERDER
VAN ONZE VRIENDEN; ROUWEND GRIJS EN GEEL
NA DE LUCHTAANVAL, VIEL HET LICHT NEER,
VOORGOED UITGEDOOFD LEEK ‘T, VERSTOMDEN
Uiteraard liet de bezetter zich dit propagandabuitenkansje niet ontzeggen:
Geef een reactie