In Nederland bestaat de onderzoeksrechter niet, maar in België wel. Ooit is het ambt ingesteld door Napoleon. Het is een soort combinatie van politie-inspecteur, officier van justitie en rechter. De onderzoeksrechter bepaalt min of meer wie in aanmerking komt voor vervolging en wie niet. In de documentaire So Help Me God (België, Yves Hinant/Jean Libon, 2017) kijken we mee in de dagelijkse praktijk van onderzoeksrechter Anne Gruwez. We zien verontrustende dialogen met allerlei wetsovertreders. Van plegers van huiselijk geweld tot overvallers en een jonge moeder die haar zoontje om het leven bracht omdat hij volgens haar van de duivel bezeten was. Rechter Anne Gruwez hoort de verhalen onbewogen aan, veroorlooft zich af en toe een wrange grap en schiet soms uit haar slof als het ook haar te gortig wordt wat allemaal wordt opgebiecht. Tussendoor tuft ze in haar oude Deux-Chevaux door Brussel, bijvoorbeeld op weg naar een uitgebreid in beeld gebrachte lijkopgraving, bedoeld om DNA-materiaal te scoren dat nodig is als bewijsmateriaal in een gruwelijke moordzaak. Het is bijzonder ontregelend om je als kijker, voyeur eigenlijk, te realiseren dat alles wat je ziet gewoon de keiharde realiteit is, gefilmd door een cameraploeg die toch zeer prominent in de spreekkamer van de onderzoeksrechter aanwezig geweest moet zijn.
Geef een reactie