Jan de Lichte op Netflix

“Wij zijn ten jare 1745. Tijd van hongersnood, van pest en cholera, en vele vreemde soldaten. Zopas zijn de Spanjaarden onze steden komen uitmoorden, en is het beste deel van ons volk in allerijl boven de Moerdijk gevlucht. De Oostenrijkers zijn daarna gekomen. En nu, op dit ogenblik waarin ons boek een aanvang neemt, zijn de soldaten van de Franse koning Lodewijk de Vijftiende ons land binnengevallen.
De avond valt. De kettingen worden reeds gespannen in de straten van het kleine stadje Aelst, opdat geen enkele kar nog zouden kunnen voorbijrijden. Stappen wij wat vlugger door, want straks sluit men de stadspoort, vlak voor onze neus, en moeten wij papieren tonen.
En zie, daar haast zich nog iemand, vlak voor ons uit. Net zoals wij klautert hij over de alreeds gespannen dwarskettingen. Net als wij tracht hij de stadspoort te bereiken, zonder papieren te moeten tonen.”
Het begin van De bende van Jan de Lichte, de politiek-sociale schelmenroman van Louis Paul Boon uit 1957. Boon maakt van de bendeleider, die in het echt vooral een wrede crimineel was, een soort achttiende-eeuwse Robin Hood, een romantische held die zich met zijn ordeloze troep van landlopers, leurders, zigeuners en bedelaars verzet tegen het gezag en moordend en brandend rondtrekt om chaos te maken en de bourgeoisie een hak te zetten. Hoe dan ook, De bende van Jan de Lichte is gerust een van Boons vele meesterwerken.
Op Netflix is nu de tiendelige tv-serie te zien die op basis van het boek gemaakt is. Vastgesteld moet worden dat het wel een heel vrijmoedige bewerking is, die hooguit in hoofdlijnen (personages, namen, belangrijkste gebeurtenissen) enige overeenkomst vertoont met Boons roman. Er is veel bijaan gefantaseerd en een hoop weggelaten. Maar ook nu is Jan de Lichte niet de meedogenloze sadist die hij in werkelijkheid was, doch meer een hardvochtige maar rechtvaardige rebel, die het ook niet kan helpen dat hij is zoals hij is en dat de wereld geen plek is voor schamele schooiers en arme schobbejakken zoals hij. Desalniettemin is de serie het kijken zeker waard.