Vanavond om 20.34 uur op NPO1. De Slag om de Schelde is een knappe productie. Om te beginnen wordt door middel van dynamische landkaarten goed uitgelegd wat het belang van de Schelde was voor de voortgang van de geallieerde herovering van Europa in 1944. Ook de cruciale krachtmeting om de Sloedam – de strekdam tussen Zuid- Beveland en Walcheren – wordt geografisch helder toegelicht. Maar wat vooral tot de verbeelding spreekt is hoe de gruwelen van de oorlogvoering in beeld worden gebracht, waarbij vooral het spectaculaire camerawerk van Lennert Hillige bewondering afdwingt. Belangrijkste doel van de film was volgens de makers (regisseur Matthijs van Heijningen jr en producent Alain de Levita) ‘bij jongeren van nu invoelbaar te maken hoe het was om in de Tweede Wereldoorlog te leven’. En te sterven, zou je eraan toe kunnen voegen, want er vallen uiteraard heel wat slachtoffers. Niet alleen door direct oorlogsgeweld, maar ook door executies van – deels zeer jonge – verzetsstrijders. ‘Jongeren’ kunnen zich het meest identificeren met Teuntje, die op het stadhuis werkt onder een NSB-burgemeester, en haar beste vriendin Janna die in het verzet zit, net als Teuntjes onstuimige jongere broer Dirk, die door een onbezonnen daad zichzelf en de andere verzetsstijders in grote moeilijkheden brengt. Aan de andere kant heb je hun leeftijdsgenoot Marinus, een Nederlandse nazi die inmiddels tot inkeer lijkt te zijn gekomen. Tot zover zit de verweving van persoonlijke ervaringen en grote militaire politiek goed in elkaar. Problematisch wordt het met het vijfde rolmodel, de Engelse zweefvliegpiloot Will, een praatjesmaker die met zijn toestel neerstort en in plaats van in Market Garden verzeild raakt in de Slag om de Schelde. Zijn rol daarin is echter minder dan marginaal, en het lijkt erop dat die hele, zeker dertig minuten in beslag nemende verhaallijn er door de makers vooral is ingebreid om flink te kunnen uitpakken met – wat waar is, is waar – zeer indrukwekkend camerawerk vanuit de cockpit van dat zweefvliegtuig. En of onze ‘jongeren’ zich nou heel erg aan die Will zullen spiegelen, is ook nog de vraag. Hoe dan ook: De Slag om de Schelde is zonder meer een overdonderend schouwspel.
Geef een reactie