Wat doe je als je als serieuze Russische componist ineens geacht wordt muziek te schrijven voor de nieuwe socialistische heilstaat, de Sovjet-Unie? Niks geen ingewikkelde atonale moeilijkdoenerij meer, maar toegankelijke, begrijpelijke deuntjes die de arbeiders kunnen meeneuriën en hen opport tot blijmoedigheid en nog harder werken? Je kunt je plooien en hopen dat de grillige Stalin je met rust laat. Of je plooit niet, met de zekerheid dat je geen leven meer hebt, overal met de nek wordt aangekeken en ergens in de Goelag eindigt. Dit was het dilemma waar tientallen Russische componenten en musici vanaf de jaren twintig mee te maken kregen. Deze artistieke terreur duurde tot ver in de jaren tachtig. De zesdelige podcast Muziek voor Stalin, op basis van het boek De klank van de Heilstaat van Michel Krielaars, geeft een prachtig overzicht van dit fascinerende stuk geschiedenis, dat helaas veel actueler is dan iedereen na glasnost en perestroika voor mogelijk hield.
Geef een reactie