In Duitsland, voor de oorlog, 1934, was er in Düsseldorf een winkelier. En elke dag precies om negen over vijf liep hij het park door naar de Rijn, en ging aan de oever zitten.
“Ik kijk naar de rivier, maar ik denk aan de zee… ik kijk wel naar de rivier, maar eigenlijk denk ik aan de zee…” [Lees meer…]
Vanavond om 00.24 uur op NPO 2. Jaren vijftig, midden in de Koude Oorlog. De musicus Wiktor stroopt het Poolse platteland af op zoek naar authentieke volksmuziek. De knappe zangeres Zula dient zich aan. Het is liefde op het eerste gezicht. Cold War (Polen, 2018) laat zien hoe ingewikkeld ware liefde kon zijn in een tijd waarin alles bepaald en ingesnoerd werd door het systeem. Wiktor en Zula stellen zich hiertegen te weer, maar met wisselend succes. Net als in Ida (2013), ook van Pawel Pawlikowski, deinen de hoofdpersonen heen en weer tussen de verlokkingen van het avontuur en de zekerheid van een bekneld, maar veilig en vertrouwd bestaan. Bij Ida in een klooster, in Cold War binnen de kaders van de communistische partij. In beide films wordt deze vergeefse romantiek gestileerd in dromerig zwartwit, tegen decors van vervallen gevels, natte kasseien, knetterende [Lees meer…]
Vanavond om 21.20 uur op Canvas. BlacKKKlansman (2018, Spike Lee) vertelt het waargebeurde verhaal van Ron Stallworth, begin jaren zeventig een jonge, zwarte politieman in Colorado Springs. Zijn werk geeft hem weinig bevrediging, ook omdat sommige collega’s duidelijk blijk geven van hun afkeer van zijn huidskleur. Stallworth krijgt de mogelijkheid om undercoveragent te worden. Als hij een wervingsadvertentie van de Ku Klux Klan ziet, grijpt hij zijn kans. Via de telefoon kletst hij zich de organisatie binnen, zelfs tot in de hoogste regionen. Als hij wordt uitgenodigd om een bijeenkomst bij te wonen, stuurt hij onder zijn eigen naam zijn collega Flip erop af. Zo krijgen we een kijkje in de bijna kolderieke wereld van de Klan. Intussen blijkt er weinig ludieks te zijn aan de activiteiten van de KKK. Het is bijna niet voor te stellen hoeveel [Lees meer…]
Vrijdag 11 November. Met Os Bob gehaald van den trein 11 uur 16 C.S. In het stationnetje gezeten in ons hoekje en later in den winkel van Vinke gekeken (Geldersche Kade) en om een olielampje gevraagd dat ze niet verkochten. Zonnig, vochtig lenteweer. Het personeel van Vinke zat op de banken op de stoep in het zonnetje. Afscheid genomen van Bob en Os en met bus 19 naar den hoek van den Czaar Peterstraat. Alles [Lees meer…]
Tsjip van Willem Elsschot gaat over Jan, eerste kleinzoon van hoofdpersoon Frans Laarmans, in wie zonder enige moeite Willem Elsschot zelf te herkennen valt, of eigenlijk natuurlijk Alfons de Ridder, want Willem Elsschot was ook maar een pseudoniem. Jan is het kind van dochter Adele en haar Poolse echtgenoot Bennek, die zich al snel na Jans geboorte ontpopt als een heerszuchtige, traditionele huistiran. Het paar gaat scheiden, Adele keert terug uit Polen en er wordt een omgangsregeling getroffen, die door vader Bennek al gauw wordt geschonden: Jan blijft in Polen en daarmee uit. Uiteindelijk lukt het Laarmans het kind naar huis te krijgen. In Achter de schermen, een intermezzo tussen Tsjip en het vervolg De leeuwentemmer, beschrijft Elsschot hoe de kennismaking met zijn kleinzoon verliep.
“Zo staan wij dan tegenover elkander. [Lees meer…]
Als de kleinzoon van Kronkel ’s middags weer toe is aan ‘zo’n groot bord eten’, moet hij uit ‘een diepe dut’ wakker worden gemaakt. Hij slaapt met volle overgave, maar een tikje op de rammelaar volstaat en hij is meteen weer paraat. “Terwijl hij zijn ogen nog uitwrijft, verbreedt zijn mond zich reeds tot een vergenoegde lach, want hij vindt het prettig dat hij bestáát en is, op elk moment van de dag of nacht, bereid welgemoed met leven te beginnen.” Toch moet je hem nog niet meteen te veel willen amuseren. Hij lacht wel, “maar toch op een wat weemoedige manier, die zegt: ‘Leuk – maar laat ons niet vergeten dat er véél leed is.’” Lees hier hoe Kronkel het heropvoeden steeds [Lees meer…]
Er is maar één moment van de dag dat er bij Kronkels kleinzoon geen lachje af kan – namelijk als hij in het bad zit, al is ‘zit’ misschien een wat te flatteus woord: “In een zittende houding hangt hij in een arm en wordt langzaam, als een van stapel lopend schip, in het warme water neergelaten. Zodra hij al die nattigheid om zich heen voelt, neemt zijn gezicht een kritische uitdrukking aan. Hij sluit zijn tandeloze mond wilskrachtig en kijkt binnenwaarts. Ik weet niet wat er met me gebeurt, maar ik vind het een vervelend gedonder, schijnt hij te denken.” Lees hier hoe Kronkel verder worstelt met [Lees meer…]
17 april 1952 Donderdagochtend. Tegen tienen met Bobbie Tenger in de bus naar Muiderberg. Weer wolkenloos, de horizon zeer wazig, overkant van de zee zeer wazig, Durgerdam wit doorschemerend (meer een veeg). Doòr Muiden. Het doddermoeras vóor Muiden. Bij het uitrijden van Muiden heel mooi [Lees meer…]
John Prine 1946-2020
We had an apartment in the city,
Me and Loretta liked living there.
Well, it’d been years since the kids had grown,
A life of their own left us alone. [Lees meer…]
Natuurlijk hoef je als filmmaker niet de hele plot aan je publiek uit te leggen. Er mogen best wat losse draden en open plekken overblijven, eventueel zelfs aan het eind. Maar als bijna elke scène een raadsel op zich is, zonder enig herleidbaar verband met de vorige scène of de volgende, dan wordt het ronduit irritant. Zo valt er aan The whistlers (Roemenië, 2020) werkelijk geen touw vast te knopen. Uit de informatie vooraf haal je dat het gaat over een Roemeense politieagent die tevens voor de maffia werkt. Om een corrupte zakenman uit de gevangenis te bevrijden, is het nodig dat hij naar het Canarische eiland La Gomera gaat, teneinde daar een soort lokale fluittaal te leren – harstikke handig als je een corrupte zakenman uit de gevangenis moet bevrijden. Gaandeweg duiken er allerlei andere types op, van wie [Lees meer…]