Het heeft ruim twee jaar geduurd, maar eind april zijn de Birds of Chicago dan toch echt weer in Nederland. Hun vorige bezoek was ronduit sensationeel. Toen nog in een bescheiden wijkzaaltje als Nix Bluescafé in Enschede, met dochtertje Ida scharrelend tussen de apparatuur, nu meteen maar in de meest prominente muziektempel van Nederland: Paradiso in Amsterdam. En dat niet alleen: er is ook een nieuw album uit. Real Midnight is zeker zo goed als de vorige twee, misschien nog wel beter, want [Lees meer…]
Minder nauw in de ingewanden
In de Volkskrant van afgelopen zaterdag stond een mooi interview van Jan Tromp met Jan Terlouw. De man is bijna 85, maar nog glashelder. ‘Alles functioneert. Inderdaad, hij mag niet klagen.’ Terlouw, toch altijd een man van verzoening en matiging, spuwt vuur als het over de huidige politiek gaat. “We gaan kapot aan het neoliberalisme. We gaan er helemaal aan kapot.” We worden geregeerd door het kapitaal, foetert hij, we laten ons de wet voorschrijven door het geld. De overheid neemt geen verantwoordelijkheid meer. Kijk naar de klimaatcrisis. “Ik zeg als natuurkundige: het probleem is simpel oplosbaar. Simpel. [Lees meer…]
Nescio in Den Helder
Ik heb Joop Leibbrand nooit persoonlijk ontmoet. Het contact verliep via de mail. En was helaas kort van duur. Joop was redacteur van de serie Klassieke Gedichten en ik vroeg hem of er belangstelling was voor een analyse van het gedicht Eben Haëzer van Gerrit Achterberg. Zeker, was het antwoord. Het was de zomervakantie van 2015. Wij waren in Zuid-Frankrijk, in de buurt van Cap d’Agde. ‘Wat toevallig,’ mailde Joop, ‘wij zaten jarenlang in het naburige Marseillan Plage.’ Joop was blij met mijn analyse van het gedicht. Het zou gepubliceerd worden in september. Hij stuurde mij nog de tekst ter correctie. Toen alles in orde was, vroeg ik [Lees meer…]
Middeleeuwen nu echt voorbij
Algemeen wordt verondersteld dat de middeleeuwen duurden van 500 (globaal het eind van het West-Romeinse Rijk) tot 1500 (al even globaal de uitvinding van de boekdrukkunst en de opkomst van de reformatie). In 1500 begonnen de middeleeuwen aan een eeuwenlange winterslaap, waarin door de wijsneuzen van de renaissance smalend werd neergekeken op dat achterlijke tijdperk: ‘wat goed dat het eindelijk voorbij is, nee – dán wij!’ Het was in 1980 de Italiaanse wetenschapper Umberto Eco die als een literaire sprookjesprins de tijd van ridders, kloosters, monniken en kastelen wakker kuste met zijn debuutroman en wereldwijde bestseller [Lees meer…]
Nu ook voor gewone mensen
Als je in vroeger eeuwen niet van adel was, tot een welvarende kloosterorde hoorde of een rijke koopman genoemd kon worden, had je weinig kans ooit een blik te kunnen werpen op een kostbaar wandtapijt. Verfraaid met dure zijde en goudstiksel waren deze tapijten een belangrijke component van de praalzieke luister waarmee wereldlijke en geestelijke machthebbers hun indrukwekkende rijkdom probeerden uit te venten. Een van de beroemdste van deze pronkstukken is het Tapijt van Bayeux. Het gedenkt de overwinning van Willem de Veroveraar in 1066 in de Battle of Hastings, waarbij hij vanuit Normandië Engeland binnenviel en de Engelse koning Harold versloeg. Het zeventig meter lange [Lees meer…]
Historische schaakpartij in klei
Liefhebbers van Stanley Kubricks 2001 A Space Odyssey zullen zich deze scène herinneren. Tijdens zijn eindeloze ruimtereis speelt astronaut Frank Poole een potje schaak tegen de HAL 9000 supercomputer… en verliest kansloos. Kubrick was niet alleen een fanatiek schaker, maar ook een Pietje Precies. Hij baseerde de schaakscène op een partij uit 1910 tussen de Duitse grootmeester Willie Schlage en een zekere A. Roesch. Of Kubrick deze partij zelf kende of [Lees meer…]
Ai Weiwei’s code Oranje
Ai Weiwei heeft van de zes zuilen van het voorportaal van het Konzerthaus Berlin een indrukwekkend kunstwerk gemaakt door ze te stofferen met 14.000 reddingsvesten van vluchtelingen die op het Griekse eiland Lesbos belandden na vanuit Turkije de Middellandse Zee te zijn overgestoken. De kunstenaar wil met deze oranje installatie de aandacht vestigen op de honderden vluchtelingen die elke dag weer [Lees meer…]
Ontmaskering van een genie
Terwijl Den Bosch tekeergaat met de grote Jeroen Bosch-tentoonstelling, eert Delft zijn eigen kampioen Johannes Vermeer weer op een heel andere manier. In het Vermeer Centrum aan de Voldersgracht is namelijk niet één schilderij van Vermeer te zien. Nou ja, niet één originele Vermeer. Wel is zijn hele oeuvre er te bekijken, maar dan in reproductie, zij het in het originele (vaak verrassend bescheiden) formaat. ‘Het Vermeer Centrum Delft biedt een ontdekkingstocht door het leven, het werk en de stad van de 17de-eeuwse meester van het licht,’ belooft de website. Daar is geen woord te veel aan. Het centrum geeft een mooi [Lees meer…]
Nu al het mooiste liedje van 2016
Sam Outlaw heet echt zo, nou ja, nadat hij de achternaam van zijn moeder als artiestennaam heeft geleend. Hij heeft een prachtige debuut-cd gemaakt, Angeleno. Niemand minder dan Ry Cooder heeft hem geproduceerd en diens subtiele gitaar is op bijna elk nummer te horen. Het absolute prijsnummer, en nu al het mooiste liedje van 2016, is Ghost Town:
Wish that you could see this city,
just how it used to be,
burning with the fire of industry
Wish that you could feel the life,
we once felt on these streets,
but you can’t, no you can’t
Cause I’m on my way,
through some kind of ghost town,
I’m on my way back home [Lees meer…]
Niet naar Den Bosch toe
Tot 8 mei is in het Noordbrabants Museum te Den Bosch de tentoonstelling Jheronimus Bosch te zien. Voor het eerst is een belangrijk deel van het werk van Jeroen Bosch in zijn eigen stad te bezichtigen (hoewel het lang niet zeker is dat hij uit Den Bosch kwam… ook Spanje claimt zijn inwonersschap). Wie ertegen opziet een dagdeel in de rij te staan, liever op details inzoomt dan vanuit de verte over schouders heentuurt óf alleen interesse heeft in het topstuk De Tuin der Lusten (dat niet door het Prado in Madrid is uitgeleend), kan veel beter naar deze website gaan: [Lees meer…]