Afgelopen weekend was het 1969. Zaterdag in Hollywood, waarover later meer; zondag in Woodstock. Omdat het fameuze muziekfestival vijftig jaar geleden plaatsvond, werd in heel Nederland eenmalig de documentaire weer eens vertoond. De zaal vulde zich met de jeugd van toen, en zo kon je mooi zien hoe de prachtige muzikanten op het podium er inmiddels voor zullen staan, áls ze nog staan, want lang niet allemaal zijn ze nog onder ons. Mooier dan de muziek is eigenlijk alles eromheen. Een half miljoen jonge mensen, de meesten zonder eten en zonder slaapplaats, met een groot tekort aan sanitaire voorzieningen, gigantische onweersbuien, een ondergrond die langzaam van een lieflijke weidehelling veranderde in een gore moddervlakte – en geen enkel incident. Dit was de generatie die nog in liefde en vrede geloofde, en de oorlog in Vietnam verfoeide. In het door haat [Lees meer…]
Federer, Longinus en het sublieme
De eindeloze Wimbledonfinale van afgelopen zondag valt beter te duiden als we te rade gaan bij Longinus. Deze verder onbekende filosoof en redenaar uit de eerste eeuw na Christus legt in zijn geschrift Het sublieme uit waarom het logisch is dat Roger Federer niet alleen twee matchpoints verknoeide, maar bovendien zijn allerlaatste bal vanaf de zijkant van zijn racket het Centre Court uitjoeg. We moeten alleen even de bevindingen van Longinus transponeren van de literatuur naar het tennissen. Longinus onderzoekt wat nou precies het sublieme onderscheidt van het perfecte en met welke middelen een auteur, spreker of kunstenaar de lezer, toehoorder of toeschouwer door [Lees meer…]
Leve het koninkrijk!
In de week van de met belastinggeld betaalde snoepreisjes van de SGP en het door de Hoge Raad bevestigde vonnis van Jos van Rey zagen we de Spaanse politieke thriller El Reino (2019). Manuel Gómez Vidal, een populair politicus, is heer en meester in het duistere koninkrijk van ambtsmisdrijven, fraude met overheidsgeld, valsheid in geschrifte en machtsmisbruik. Tot een van zijn corrupte vrindjes doorslaat en Vidal zwaar onder vuur komt te liggen. Zijn partijgenoten trekken hun (net zo vieze) handen van hem af. De openbare aanklager ruikt bloed. Vidal doet wanhopige pogingen zijn schuld af te wentelen op zijn even verdorven politieke trawanten, maar werkt zichzelf daarmee steeds verder in de problemen. In een bloedstollend tv-interview aan het eind van de film wordt de persoonlijke gewetenloosheid van Vidal [Lees meer…]
Ahmed is nog zo jong
Ahmed is een jaar of dertien. Op de een of andere manier is hij geradicaliseerd tot een fanatieke moslim. Of beter: is hij aan het radicaliseren, onder invloed van de plaatselijke imam. In Le jeune Ahmed (België, 2019) beperken de regisseurs Jean-Pierre en Luc Dardenne zich tot observeren. We zien hoe Ahmed zijn moeder, die best van een glaasje houdt, terechtwijst en zijn zus, met haar onbekommerde decolleté, uitscheldt voor slet. Er is een oudere neef, gesneuveld als jihadist. Ahmed vereert hem. Op school geeft Ahmed zijn lerares geen hand meer. Vrouwen zijn onrein. Daarom weet hij zich ook geen raad met het geflikflooi van een vriendinnetje. Enfin, we hebben het allemaal eerder gezien, maar nooit van zo dichtbij. In een interview in de Filmkrant leggen de regisseurs uit dat Ahmed ‘wil deelnemen aan iets dat groter is dan hijzelf’. De echte boef [Lees meer…]
Beetje aardig boek over de oudheid
In de ‘proloog’ van Klassiek, geschiedenis van de Grieks-Romeinse wereld, schrijft Anton van Hooff dat de vraag ‘Kun je me een beetje aardig boek over de oudheid noemen?’ hem altijd in verlegenheid brengt. Er zijn uitvoerige handboeken, naslagwerken, geschiedenisboeken, kunstboeken, vertalingen van klassieke werken. Vaak gaat het om specialistische teksten, die maar een beperkt deel of bepaald aspect van de klassieke oudheid belichten. ‘Zou jij niet zo’n verhaal willen schrijven?’, vroeg Van Hooffs uitgever. Eerst leek het hem een ‘te vermetele onderneming’. Maar vooruit, dat moest hij als gepensioneerd docent klassieke geschiedenis toch kunnen. Gaandeweg begon Van Hooff plezier in het werk te krijgen. Klassiek is precies het boek geworden dat iedere [Lees meer…]
Terug naar de maan
Zo tot aan de dampkring, met die blauwe hemelkoepel, is het nog te bevatten; een soort bolvormige stolp waarin we met z’n allen samenhurken. Maar daarbuiten wordt het problematisch. Een mens wil dat ergens een eind is, dat iets wanden heeft, vloeren en plafonds. Maar dat rare heelal, wat is dat dan? Met het woord ‘ruimte’ maken we ons er wel erg gemakkelijk vanaf. ‘Ruimte’ zit ook in een bureaula. Het heelal is iets zonder eind dus. Zonder niks ook, verder. Geen zuurstof, geen zwaartekracht, geen geluid, geen leven. Dat is er dus ook (niet) tussen de aarde en de maan. Maar de Amerikanen gingen er wel doorheen. En erdoor terug. Een halve eeuw geleden al. Met huizenhoge computers die minder konden dan een huidige smartphone. Met constructies en materialen die soms nauwelijks getest waren – ze hadden haast. Maar vooral met [Lees meer…]
Vijftig jaar Nashville Skyline
Terwijl de Verenigde Staten nog in grote verwarring nasidderden van de moorden op Martin Luther King en Bobby Kennedy en de massale protesten tegen de Vietnamoorlog, verscheen precies vijftig jaar geleden een album dat, in al zijn kalmte, een revolutie betekende in de Amerikaanse countrymuziek. Nashville Skyline was de negende studio-LP van Bob Dylan. Voor het eerst werd de muur neergehaald tussen de progressieve folk uit New York en de conservatieve plattelandsmuziek die gemaakt werd in Nashville. De samensmelting van beide werelden wordt meteen in het eerste liedje (Girl From The North Country) gesymboliseerd door het duet met countryster [Lees meer…]
Freakshow in Hamburg
Een beetje cinefiel gaat een horrorthriller als Der Goldene Handschuh (2019, Duitsland, Fatih Akin) natuurlijk niet uit de weg, al was het alleen al uit nieuwsgierigheid. Zou de film werkelijk zo walgelijk gewelddadig zijn als in alle kranten te lezen is? Het gaat over de waargebeurde levenswandel van Fritz Honka, een gefrustreerde, zwakbegaafde, kettingrokende, alcoholverslaafde, mismaakte vrijgezel die oude, lelijke, opgebrande hoeren en dakloze ‘Stadtstreicherinnen’ meetroont naar zijn zolderverdieping in Hamburg-Altona. Onder invloed van vele liters schnapps brengt hij de dames om het leven, na ze eerst gruwelijk misbruikt en mishandeld te hebben. Wat hij met de zware lijken aan moet, weet hij niet zo goed. Daarom zaagt hij ze in stukken en bergt ze op in een wandkast [Lees meer…]
I dare you, I double dare you, motherfucker!
Er zijn mensen, en neem ze het eens kwalijk, die Pulp Fiction van Quentin Tarantino de beste film aller tijden vinden. En onder die mensen zijn er die, met veel recht van spreken, dit de beste scène van Pulp Fiction vinden. Twee huurmoordenaars, [Lees meer…]
Natuurdagboek van Nescio 24 juni 1952
24 Juni Dinsdagochtend. In de auto met Jan Zeven de Amstel langs naar Ouerkerk en daar den autoweg naar Schiphol. Om Amstelveen heen: het spoordijkje met de wilgen, het bochtje om en daar rechts het kerkje met die ééne wilg en recht vooruit niets. Op Schiphol aan: zee hooge blauwe lucht met witte wolken en zeer helder en vroolijk, achter Schiphol het niet onder de lucht en de wolken. Schiphol vol autobussen, uit de Haarlemmermeer kwamen er nog 9 achter elkaar aanrijden en alles blinkend. Dus ons daar niet opgehouden en langs een donkerblauwe Ringvaart met riet, naar Sloten. Het lieve dorpje over het weiland met den toren met den knop. Over het smalle bruggetje het dorp in en den ouden Sloterweg naar Amsterdam. De eerste kilometers nog lommerrijk (het verleden herleeft) en [Lees meer…]