Vroeger betaalde je Geld voor muziek en koesterde en draaide je die kostbare aankoop dagenlang aan een stuk door en niks anders. Daarom staan die albums decennia later nog noot voor noot in je geheugen gegrift. In de zondvloed van nieuw werk in de tijd van nu vergeet je in april al wat je in maart voor de jaarlijst hebt voorgeselecteerd. Gelukkig komen ze aan het eind van het jaar weer boven water. Om voorgoed, in alfabetische volgorde, in de OCW-eregalerij van 2023 te glanzen. (Deze lijst stond eerder op altcountry.nl) [Lees meer…]
Door het vuur
In Saxophone Colossus, de biografie van Sonny Rollins, lezen we dat hij in 1988 in het tv-programma Night Music een optreden deed samen met Leonard Cohen. Night Music was bedoeld om de grenzen tussen verschillende muziekgenres enigszins te doorbreken. Eerst deden de beide artiesten om de beurt een paar eigen nummers. Aan het eind kwamen ze samen op het podium om Cohens Who By [Lees meer…]
Overblijvers
Kerst 1970. De Amerikaanse kostschool loopt leeg voor de kerstvakantie. Maar niet helemaal. In The Holdovers (VS, 2023) is het leraar klassieke talen Paul Hunham die aan de beurt is om op de paar overblijvers te passen. Niet dat hij dat echt erg vindt, want waar zou hij, vrijgezel zonder familie, heen moeten? Ze zijn met z’n drieën – Hunham, schoolkok Mary en Angus Tully, een dwarse, lastige tiener die niet bij zijn gescheiden moeder terecht kan. Hunham is zo’n typische cynische, knorrige classicus, zonder enig begrip voor en inzicht in de complexe wereld van opgroeiende pubers. De dingen moeten vooral blijven zoals ze waren, want toen waren ze zoals het hoort. Mary heeft het afgelopen jaar haar enige zoon verloren in Vietnam en blijft liever op school dan thuis in haar eentje kerst te vieren. Uiteraard bliksemt [Lees meer…]
Basta met het hoekpissen
Moderne architecten als Le Corbusier en Frank Lloyd Wright hebben serieus nagedacht over de ideale stad: wat moet erin, wat niet. Je zou ze met een 21e-eeuwse term urbanisten kunnen noemen. Maar het begin van het urbanisme ligt al in de vijftiende eeuw. In die tijd, zeg maar de vroege Renaissance, werd er voor het eerst [Lees meer…]
Scherm op zwart
Black Mirror (dat wat je ziet als je eindelijk je mobiel uitzet) is een huiveringwekkende, want zeer verontrustende serie op Netflix. Dit jaar werd seizoen 6 erop gezet. In totaal zijn er vanaf 2012 28 afleveringen. Het zijn steeds verhalen op zich. Er is ook een interactieve aflevering, waarin je als kijker zelf mede bepaalt welke kant het opgaat. Hoewel het telkens dus om een aflevering op zich gaat, is er wel degelijk sprake van een rode, of zo je wilt, zwarte draad. Wat
Perfecte film
Het stadsbestuur van Tokyo vroeg Wim Wenders of hij niet een documentaire wilde maken over de nieuwe toiletgebouwen in de stad. Die waren echt iets bijzonders. Juweeltjes van vooruitstrevende stadsarchitectuur. Wenders vond dat ook, maar liever maakte hij er speelfilm over. Ook goed. Het werd Perfect Days (Japan, Duitsland, 2023). Oók iets bijzonders. Hirayama is schoonmaker van de openbare toiletgebouwen en doet zijn werk met plezier en toewijding. Elke dag is dezelfde als de vorige en de volgende. Zijn middagpauze brengt Hirayama door in elke dag hetzelfde plantsoen, onder zijn favoriete boom, waar hij elke middag het bladerdak van fotografeert, met zijn analoge Olympuscamera. ’s Avonds zijn vaste menu in zijn vaste restaurant. Voor het slapen gaan nog even lezen in Faulkner. Ook de [Lees meer…]
De slag gemist
De Finse regisseur Aki Kaurismäki heeft zelf niet zo’n hoge pet op van zijn oeuvre en beschouwt het terugkijken van zijn films als een vorm van masochisme. Misschien is dat omdat hij zichzelf voortdurend herhaalt (Reve: “Wie moet ik anders herhalen?”). Altijd gaat het over mensen die in het leven de slag gemist hebben en wanhopig proberen er nog iets van te maken. Maar als je dat superieur in beeld brengt, is er toch eigenlijk weinig mis met dat herhalen. Fallen Leaves (2023, Finl/DL) gaat over Hollapa, een alchoholische zandstraler in een metaalfabriek, die er flink op los rookt ‘omdat hij toch doodgaat aan stoflongen’. Ondanks dat drinken en roken heeft hij een zekere charme, waar de alleenstaande winkelbediende Ansa wel degelijk oog voor heeft. Heel voorzichtig (want al genoeg geleerd van het leven) proberen ze het met elkaar. Een schuchtere
Kletsen kletsen kletsen
Alice Gerrard (1934) is een grootheid in de Amerikaanse folkmuziek. In de jaren zestig en zeventig zette ze samen met Hazel Dickens de traditionele bluegrass uit de Appalachen weer op de kaart. Daarna startte ze een succesvolle solocarrière en vormde ze een duo met haar echtgenoot Mike Seeger (halfbroer van Pete), met als resultaat onder meer het heerlijke album Alice Gerrard and Mike Seeger (nu onder de titel Bowling Green te vinden op Bandcamp). Ondanks haar gevorderde leeftijd is ze nog altijd bijzonder actief en in vorm. Luister maar eens naar Sun to Sun, waarop ze met vaste stem en onder ingetogen begeleiding haar prikkelende zelfgeschreven folksongs laat horen, waarin ze krachtig stelling neemt tegen alles wat fout gaat in de wereld. Neem het titelnummer. Terwijl we hele dag maar kletsen-kletsen-kletsen koopt een of andere gek een geweer: ‘Sweet little kids sprayed with [Lees meer…]
De Groote Oorlog voor herbeginners
Misverstand 1: de Eerste Wereldoorlog werd veroorzaakt door de aanslag in Sarajevo op de Oostenrijkse kroonprins Franz-Ferdinand. Misverstand 2: Duitsland was de grootste boosdoener. In de podcastserie Geschiedenis voor herbeginners legt Jonas Goossenaerts geduldig uit hoe beide vorken wél in de steel zaten. De aanslag was slechts de aanleiding. De oorzaak was de destijds zeer gecompliceerde en gespannen politieke situatie in Europa. Zowat elk land had wel een reden om totaal niet of niet totaal afwijzend te staan tegenover een oorlog: binnenlandse strubbelingen, wraakgevoelens ten opzichte van oude vijanden, minderwaardigheidscomplexen en een [Lees meer…]
Thuis in het ongemakkelijke verleden
Zo’n uitgave die je in de winkel niet laat liggen, want dan zul je zien dat hij de volgende keer is uitverkocht. Mooier kan een boek er haast niet uitzien. Kunst op zich. En dan nog wat er allemaal in staat. Het is een bundeling van drie eerdere boeken van Armando – Uit Berlijn, Machthebbers en Krijgsgewoel, voor het grootste deel berichten die in de jaren tachtig in het Cultureel Supplement van NRC Handelsblad stonden. Armando (1929-2018) woonde die jaren in Berlijn en deed wekelijks verslag van wat hij daar meemaakte, wie hij daar sprak, wat hij zag en hoe hij nooit om de oorlog heen kon. De oorlog, en vooral de verwerking daarvan door daders en slachtoffers, is het centrale thema in zijn werk. Of hij nou schreef, dichtte, schilderde, acteerde, beeldhouwde of viool speelde, de oorlog was nooit ver weg. Zijn jeugd in Amersfoort, in de nabijheid van het plaatselijke gevangenkamp, had Armando voorgoed