Voor veel Amerikagangers vertegenwoordigt daar rondreizen in een camper het ultieme Amerikagevoel: in alle vrijheid wegzweven over de eindeloze highways, driedubbele hamburgers verstouwen bij een neonverlichte diner en staren naar een kolossale, roodbruine ondergaande zon die de prairie in lichterlaaie zet. Voor de zestiger Fern is het echter niets meer of minder dan een keiharde manier van leven, nadat haar man is overleden en het stadje waar hun huis stond totaal verlaten is na het sluiten van de enige fabriek ter plaatse. Fern (formidabel gespeeld door Francis McDormand) vertrouwt volledig op haar aftandse busje, verdient hier en daar wat met tijdelijke klussen en ontmoet lotgenoten, van wie [Lees meer…]
Diego en Maradona
Vanavond om 21.50 uur op NPO3. Diego, het bescheiden, ambitieuze voetbaltalent uit een krottenwijk in Buenos Aires, altijd paraat voor zijn familie. Maradona, de geniale nummer 10 die ten onder gaat aan de druk en de verlokkingen die horen bij het leven van een wereldster. De film heet dan ook volkomen terecht gewoon Diego Maradona (2019, Asif Kapadia). Uit meer dan vijfhonderd uur archiefmateriaal ontstond een twee uur durende documentaire die een indringend beeld geeft van de briljante carrière en het turbulente leven van een van de vier beste voetballers ooit. We zien natuurlijk de ‘hand van God’ en de weergaloze soloactie tegen Engeland op het WK van 1986. We zijn getuige van de verrassende transfer van FC Barcelona naar het nietige Napoli, dat aan de hand van Maradona in een paar jaar tijd uitgroeit tot landskampioen en winnaar [Lees meer…]
De stoep is weer nat
Bijna op de kop af 128 jaar geleden hing dominee François Haverschmidt zich op aan een koord in zijn bedstee. Eindelijk had hij ‘zich overgegeven aan zijn worgengel’, zoals zijn biograaf Nieuwenhuys het zou beschrijven. Met die zelfmoord kwam ook een einde aan het bestaan van Haverschmidts alter ego, de über-romantische dichter Piet Paaltjens. Onder dat pseudoniem was Haverschmidt met vindingrijke poëzie vol zwarte humor zijn depressies te lijf gegaan, maar [Lees meer…]
De toren die niemand wilde
Toen de Eiffeltoren in 1887 werd ontworpen en gebouwd, stond men in Parijs bepaald niet te springen van enthousiasme. Alexandre Gustav Eiffel, bekend als een ontwerper van bruggen, kreeg de hele stad over zich heen. De schrijver Guy de Maupassant noemde hem een ‘ketelmaker met kapsones’.
De Maupassant schreef een door driehonderd kunstenaars, architecten en [Lees meer…]
In zijn broek gescheten
We waren het bijna vergeten, maar Karel van het Reve zou vorige week honderd geworden zijn, als hij niet in 1995 of op een ander moment was overleden. Daarom deze herplaatsing van een bericht uit 2015: “Iedereen heeft een voorlopige of definitieve laatste keer dat hij naar de bioscoop geweest is of Wiegel op de tv gezien heeft. Zo heeft ook iedereen een laatste keer dat hij in zijn broek gescheten heeft. Mijn laatste keer was in 1968. Ik was toen zevenenveertig jaar oud. Het was middag.” Zo begint Fascistoïde drek, een ware geschiedenis, een van de ‘kortere stukken’ die verzameld zijn in de bundel ‘Karel van het Reve voor beginners’. Een slimme zet van uitgever Van Oorschot. De afzet van de dikke delen Verzameld Werk zal [Lees meer…]
Het was in enen tsinxen daghe
Het was in enen tsinxen daghe
Dat bede bos ende haghe
Met groene loveren waren bevaen
Deze Pinksterdag is het exact achthonderd jaar geleden dat de machtige Koning Nobel een hofdag hield. Alle vooraanstaande vazallen – op één na – waren present. Er zou worden vergaderd over het bestuur van het Rijk. En er zou recht worden [Lees meer…]
Een Meisje Van Achttien
Vanavond om 23.40 uur op NPO 3. Het thema is zo oud als de wereld, of het nou gaat om Eva, Beatrijs, Mariken of Een Meisje Van Zestien. Jonge meiden die zich laten verlokken tot een leven vol avontuur, lol, liefde, seks en drugs. Star is achttien en heeft niks te verliezen. Ze sluit zich aan bij een groep sociaal overboord geslagen jongeren die in hun onderhoud voorzien door het slijten van tijdschriftabonnementen. Ze rijden in een busje kriskras door de Verenigde Staten. Alle clichés komen voorbij. Tankstations tegen de avondlucht. Verlopen motels. Neonreclames langs de snelweg. Onafzienbare Wal-Marts. Zo zijn roadmovies nu eenmaal. En het verhaaltje zelf van American Honey stelt ook al niet al te veel voor. Ook dat hoort bij een roadmovie. De film is eigenlijk een twee-en-half uur durende verzameling bewegende prentbriefkaarten, inclusief stampende, luid door het hele gezelschap meegeschreeuwde hiphop [Lees meer…]
Treurnis alom
Vanavond op NPO2, 00.15 uur. Nou hoef je van een film niet altijd vrolijk te worden, maar Loveless (Rusland, 2017) slaat weer door naar de andere kant. Zelden zo’n deprimerende vertoning gezien. Boris en Zhenya gaan scheiden en maken niet alleen elkaar het leven zuur, maar vooral ook hun zoontje Alexej. Als die niet meer opgewassen is tegen het voortdurende gescheld en geruzie, pakt hij zijn rugzakje en gaat er vandoor. De rest van de film wordt overal naar hem gezocht. Boris en Zhenya, ieder voor zich, zoeken mee, wat weer ten koste gaat van de verstandhouding met hun beide nieuwe relaties. Het wordt allemaal zeer overtuigend in beeld gebracht, dat wel. Maar je vraagt je af wat regisseur Andrei Zvyagintsev (onder andere van Leviathan) ons nou eigenlijk duidelijk wil maken. Dat liefdeloosheid tussen ex-geliefden niet ten koste mag gaan van een kind? Ook al [Lees meer…]
Pompeii herleeft in 3D
Toen de Vesuvius in 79 na Chr. tot uitbarsting kwam en de steden Pompeii en Herculaneum onder een metersdikke laag as bedolf, ontstond er een soort teletijdmachine waar professor Barabas zijn vingers bij af zou likken. Grote delen van Pompeii werden voor de ‘eeuwigheid’ geconserveerd. De uitbarsting fixeerde ook de laatste gruwelijke momenten van zo’n 13.000 inwoners die bezweken aan de hitte, [Lees meer…]
Madoc eindelijk gemaect
De beroemdste Nederlandse tekst uit de middeleeuwen is Van den vos Reynaerde, geschreven door ‘Willem die den Madoc maecte’. Die Madoc heeft de mediëvistiek al eeuwen voor een raadsel gesteld, aangezien er behalve de naam nooit iets van gevonden is. Toch moet het in zijn tijd een zekere bekendheid en faam hebben gekend, want waarom zou de auteur er meteen in de eerste regel van zijn volgende werk al zo expliciet en trots naar verwijzen? Eindelijk is deze mysterieuze tekst nu boven water gekomen, zij het dat daar wel de literaire vindingrijkheid van Nico Dros voor nodig was. In zijn nieuwe roman Willem die Madoc maakte speelt hij een vernuftig spel met fictie en literatuurgeschiedenis. De ik-figuur is een door zijn universiteit uitgerangeerde mediëvist, die door toeval een onbekend middeleeuws [Lees meer…]