• Reclame
  • Bedrijfsjournalistiek
  • Tekstredactie
  • Interviews
  • Onderwijs
  • CD-recensies

René Leverink Tekst

  • Home
  • Over René Leverink Tekst
  • OCW / blog
  • Taal & Communicatie / blog
  • Assortiment
  • Contact
You are here: Home / Archives for Bach

Bach in badjas

7 mei 2020 Leave a Comment

images (1)Glenn Gould (1932-1982) was niet alleen de beste, maar ook de meest omstreden, eigenwijze en eigenzinnige Bach-pianist. In deze videoclip zien we hem aan het werk in zijn Canadese buitenhuis. In zijn badjas, op zijn belachelijk lage stoeltje, met zijn neus op de toetsen, een kopje koffie op de piano. Hij studeert op een partita van Bach. Hij spéélt hem niet alleen, hij zingt hem ook, met zijn swingende bromstem, zoals die op zijn plaatopnames ook vaak te horen is. Hij lijkt helemaal op te gaan in de muziek. Halverwege de video staat hij opeens op en [Read more…]

Filed Under: Onderwijs, cultuur & wetenschap Tagged With: Bach, Gould

Psalter en harp, ontwaak!

2 december 2017 Leave a Comment

Het onvolprezen internetproject All of Bach trakteert ons deze week op de korte cantate Lobe den Herren, den mächtigen König der Ehren (BWV 137). Schitterend – maar om uit te leggen waarom precies, daarvoor mankeert het de OCW-redactie aan muzikale bagage. Laten we daarom de begeleidende tekst maar citeren.
“Bach stelde zichzelf in dit stuk duidelijke kaders. Hij gebruikt de complete, ongewijzigde tekst van een bekend kerklied van Joachim Neander. Het oorspronkelijke lied heeft vijf coupletten en de cantate bevat evenzoveel delen. Recitatieven zijn er niet. Zo’n stuk wordt ook wel een koraalcantate genoemd.
Pas aan het slot klinkt het koraal op de vertrouwde manier, in een vierstemmige zetting met de melodie in de bovenste partij. In de eerste vier delen heeft Bach het materiaal op verschillende manieren ingevlochten. Hij neemt daarbij, zoals dirigent Peter Dijkstra in het interview uitlegt, telkens een ander aspect van de tekst als uitgangspunt en laat zich in de muziek daardoor inspireren. In het openingskoor zijn het de sopranen die de koraalmelodie laten horen. In de eerste aria zingt de alt de tweede strofe in versierde vorm, terwijl een soloviool er met passagewerk omheen dartelt. Bach heeft deze aria later omgewerkt tot een van zijn Schübler-Choräle voor orgel, BWV 650. In de volgende aria, een duet van sopraan en bas met als begeleiding een duet voor twee hobo’s, gebruikt Bach slechts de eerste noten van de koraalmelodie als kopmotief. De derde aria bevat een expressief beweeglijke zangpartij voor de tenor, terwijl de eerste trompet of hobo het volledige koraal blaast. De basistoonsoort a klein van deze aria en het C groot van de koraalmelodie zorgen voor een intrigerend harmonisch spanningsveld.
Uit de afwisselende manier waarop Bach het koraal in deze cantate heeft verwerkt, valt af te lezen dat hij zich het gevaar van een zekere eenvormigheid heeft gerealiseerd. Om een driedelige maatsoort kon hij niet heen, maar met de toonsoorten ondernam hij een kleine rondreis. Van C groot gaat het naar G groot, naar e klein, naar a klein, waarna de cantate naar C groot terugkeert.”
Klik hier voor de tekst plus de Nederlandse vertaling.
Om in de stemming te komen alvast deel 2, de aria, maar dan in een andere uitvoering.

Filed Under: Onderwijs, cultuur & wetenschap Tagged With: Bach, BWV 137

Wer da gläubet

25 mei 2017 Leave a Comment

1. CHOR

Wer da gläubet und getauft wird, der wird selig werden.

2. ARIA (T)

Der Glaube ist das Pfand der Liebe,
Die Jesus für die Seinen hegt.
Drum hat er bloß aus Liebestriebe,
Da er ins Lebensbuch mich schriebe,
Mir dieses Kleinod beigelegt. [Read more…]

Filed Under: Onderwijs, cultuur & wetenschap Tagged With: Bach, hemelvaart

Maar zij begrepen er niets van

12 augustus 2016 Leave a Comment

Knipsel22In de serie All Of Bach de cantate Jesus nahm zu sich die Zwölfe (BWV 22). Bach solliciteerde in 1723 naar de positie van cantor van Thomaskirche in Leipzig en stuurde dit werk in om te laten zien wat hij kon. Het bevat geen lastige vocale hindernissen of andere muzikale struikelblokken, want Bach had geen idee waar koor en orkest toe in staat waren. Misschien begrepen ze er wel niets van. Het plan lukte. Bach werd aangenomen en bleef tot zijn dood in 1750 in Leipzig. Klik hier voor [Read more…]

Filed Under: Onderwijs, cultuur & wetenschap Tagged With: Bach, BWV 22

Onaangepast gedrag

11 juli 2016 Leave a Comment

Knipsel726Een minuutje, meer kost deze bijzondere koraalbewerking van Bach ons niet. BWV 726 is aflevering zoveel in het manmoedige All Of Bach-project. De toelichting maakt duidelijk dat dit virtuoze stukje orgelmuziek veel zegt over Bach zelf, die heus niet zo’n heilig boontje was: “Zonder omhaal wordt de melodie ingezet en tot het eind uitgespeeld, wat erop duidt dat dit stukje gewoon bedoeld was om de gemeente te begeleiden. Toch worden binnen dit ultrakorte tijdsbestek de vier melodieregels ook nog [Read more…]

Filed Under: Onderwijs, cultuur & wetenschap Tagged With: All Of Bach, Bach, BWV 726

De hemel lonkt

1 juli 2016 Leave a Comment

bach_1Denk nou niet, wéér die oude pruikenkop! Deze cantate duurt namelijk slechts twaalf minuten. Past precies in de rust van een voetbalwedstrijd, in plaats van bijvoorbeeld de Belsimpel-reclame. Het betreft de volgende aflevering van All Of Bach, het ambitieuze project van de onvolprezen Nederlandse Bachvereniging, bedoeld om alle werken van Johan Sebastian Bach online te zetten. Bij Der Friede sei mit Dir (BWV 158) staat de volgende [Read more…]

Filed Under: Onderwijs, cultuur & wetenschap Tagged With: All Of Bach, Bach, BWV 158

Uit de diepten

6 juni 2016 Leave a Comment

Aus der TiefenIn het onvolprezen All of Bach-project was vorige week de cantate Aus der Tiefen rufe Ich, Herr, zu dir (BWV 131) aan de beurt. Het is een werk uit het begin van de carrière van Bach. Wat de bedoeling ervan was, is niet duidelijk. De tekst is gebaseerd op psalm 130. In de Statenvertaling luidt die als volgt:
1 Uit de diepten roep ik tot U, o HEERE!
2 HEERE! hoor naar mijn stem; laat Uw oren opmerkende zijn op de stem mijner smekingen.
3 Zo Gij, HEERE! de ongerechtigheden gadeslaat; HEERE! wie zal bestaan?
4 Maar bij U is vergeving, opdat Gij gevreesd wordt.
5 Ik verwacht den HEERE; mijn ziel verwacht, en ik hoop op Zijn Woord.
6 Mijn ziel wacht op den HEERE, meer dan de wachters op den morgen; de wachters op den morgen.
7 Israël hope op den HEERE; want bij den HEERE is goedertierenheid, en bij Hem is veel verlossing.
8 En Hij zal Israël verlossen van al zijn ongerechtigheden.

In Nader tot U laat ook Gerard Reve zich [Read more…]

Filed Under: Onderwijs, cultuur & wetenschap Tagged With: Aus der Tiefen, Bach, Reve

De stilte van de wereld na Gustafsson

5 april 2016 Leave a Comment

Lars_Gustafsson_02De zondag overleden Zweedse dichter Lars Gustafsson werd in Nederland bekend door de vertaalde bloemlezing die J. Bernlef in 1988 uitbracht onder de titel De stilte van de wereld voor Bach. Het kan geen toeval zijn dat het juist Bernlef was die het voor Gustafsson opnam. Op de achterflap staat: “In de poëzie van Lars Gustafsson maken de waarnemer, de waarneming en het waargenomene op een glasheldere manier het probleem en het spanningsveld uit.” Precies zoals [Read more…]

Filed Under: Onderwijs, cultuur & wetenschap Tagged With: Bach, Bernlef, Gustafsson

Bovenmenselijke kracht

27 december 2015 Leave a Comment

Veel meer dan als componist en dirigent was Bach in zijn tijd vermaard om zijn orgelspel. John Eliot Gardiner noemt in zijn boek Bach, Muziek als een wenk van de hemel “de latere landgraaf Friedrich von Hessen-Kassel, die als twaalfjarige jongen Bach van nabij gadesloeg op de orgelzolder en zo gefascineerd was door de wonderbaarlijke manier waarop zijn voeten over het pedaal vlogen, alsof ze vleugels hadden, en de hele kerk gevuld werd met machtige donderende klanken die de oren van de aanwezigen troffen als bliksemschichten, dat hij een met edelstenen [Read more…]

Filed Under: Onderwijs, cultuur & wetenschap Tagged With: Bach, Gardiner

Een wonderlijke oorlog

11 december 2015 Leave a Comment

De Engelse dirigent John Eliot Gardiner probeert in zijn boek Bach, muziek als een wenk uit de hemel, te achterhalen in welke mate de geniale muzikaliteit van Bach samenhangt met diens geloof. Een van Bachs eerste cantaten, wellicht zelfs zijn sollicitatiewerk voor de post van organist in Mühlhausen, is BWV 4, Christ lag in Todesbanden, geschreven in 1708, toen Bach 22 was. De korte cantate is bedoeld voor Pasen. De tekst is afkomstig uit het Paaslied van Luther, voor wie Bach veel bewondering had. Gardiner laat zien hoe muziek en tekst onverbrekelijk met elkaar verbonden zijn. In het eerste deel jubelt het koor dat Christus zich bevrijd heeft van zijn lijkwade en door zijn wederopstanding het leven terugbracht op aarde. Het tweede stuk, een duet, blikt terug op de naargeestige situatie vóór de wederopstanding: [Read more…]

Filed Under: Onderwijs, cultuur & wetenschap Tagged With: Bach, Gardiner, Karel van het Reve

  • 1
  • 2
  • 3
  • Next Page »

Over René Leverink Tekst

reneCopywriting, journalistiek, tekstuele adviezen. Daarnaast actief in het onderwijs. Communicatie als dagelijks werk. Met, als het enigszins kan, onalledaagse oplossingen. Sinds 1986.

LinkedInTwitter

Recente blogberichten

  • Het leven gaat door 8 maart 2021
  • ‘Vermiste’ studenten: Ruth Rosa Jacobsohn 5 maart 2021
  • ‘Vermiste’ studenten: nr. B11177 3 maart 2021
  • ‘Vermiste’ studenten: Max Bayer 1 maart 2021
  • De ongenaakbare godin 25 februari 2021

Ontvang blogberichten per mail

door Aftrap Communicatie