“De Brocken, die als een Olympus boven de rest van het Harzgebergte uittorent, bood Goethe niet alleen een weids uitzicht over het bevroren Noord-Duitse land, maar ook een diepe blik in zijn eigen ziel. Hij liet zich, eenmaal boven gekomen, meevoeren door het denkbeeld dat de granieten berg die hij bedwongen had, steunde op het binnenste van de aarde, en dat hij, op de top gezeten, contact had met de grote samenhang van de onvatbaar langzame, zacht sprekende natuur.” Mathijs Deen vertelt in De grenzeloze rivier, verhalen uit het rijk van de Rijn, met graagte over Goethes voettocht naar de top van de Brocken, in juli 1785. Zoals hij ook likkebaardend de geschiedenis opdist van de Romeinen, die gauw doorhadden dat ze beter aan hun kant van de rivier konden blijven. En van Karel de Grote, die bij Mainz vergeefs rekende [Lees meer…]
Een goddeloos ogenblik
Vóór Over oude wegen had schrijver en radiomaker Mathijs Deen al een soortgelijk boek geschreven. In 2013 verscheen van zijn hand De Wadden, een geschiedenis. ‘Een’, ja. Want als auteur van historische fictie, of beter nog gefictioneerde historie, pretendeert Deen geenszins ‘de’ geschiedenis van de wadden te reconstrueren. Hij is het die de thema’s kiest, de gebeurtenissen kleur geeft en de personages leven inblaast. Deen is de eerste om toe te geven dat veel van zijn beschrijvingen gebaseerd zijn op artistieke, literaire veronderstellingen. En net als in Over oude wegen is het een persoonlijke herinnering die de belangstelling wekt en het schrijfproces op gang brengt. ‘Mijn oudste broer had een longaandoening waardoor hij nu en dan benauwd en angstig was en mijn bezorgde moeder was vatbaar voor elke suggestie die zijn herstel kon bevorderen. “Ga eens met hem naar een Waddeneiland,” zei de huisarts.’ Het werd Vlieland, en [Lees meer…]